AI i wizja komputerowa w służbie proaktywnego BHP

Zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy (BHP) wchodzi w nową erę dzięki wprowadzeniu systemów komputerowego rozpoznawania obrazu opartych na sztucznej inteligencji, które usprawniają tradycyjne wskaźniki efektywności (KPI). Przekraczając granice wskaźników reaktywnych, organizacje mogą korzystać z proaktywnego, monitorowania w czasie rzeczywistym, aby zapobiegać incydentom, zanim do nich dojdzie. W niniejszym artykule przedstawiamy, jak sztuczna inteligencja przekształca dane dotyczące bezpieczeństwa w praktyczne wskazówki usprawniające wszystko — od wyników audytów po raportowanie zdarzeń potencjalnie wypadkowych (tzw. near misses).
Wojciech Tubek
CEO @ Surveily
10 minutes
 read

Wprowadzenie

Bezpieczeństwo i higiena pracy (BHP) stale ewoluują, ponieważ nowe technologie zmieniają sposób, w jaki przedsiębiorstwa śledzą, mierzą i reagują na zagrożenia w miejscu pracy. Historycznie organizacje polegały na wskaźnikach reaktywnych — takich jak zarejestrowane wypadki — aby ocenić poziom bezpieczeństwa. Choć te dane wciąż pozostają ważnym elementem analizy wynikowej, nie zapobiegają one zdarzeniom, zanim się one wydarzą. Dobra wiadomość? Rozwiązania oparte na sztucznej inteligencji, w szczególności technologie wizyjne, rewolucjonizują sposób definiowania, mierzenia i interpretowania kluczowych wskaźników efektywności (KPI). Dzięki wyjściu poza dane historyczne, branże mogą wykorzystać informacje w czasie rzeczywistym, aby obniżać wskaźniki incydentów, spełniać rygorystyczne wymogi prawne (np. OSHA lub ISO 45001) i rozwijać kulturę bezpieczeństwa opartą na przewidywaniu zagrożeń.

W tej obszernej analizie przyjrzymy się ograniczeniom tradycyjnych wskaźników BHP, pokażemy, jak komputerowe systemy wizyjne zmieniają je w miary proaktywne, oraz zbadamy zastosowania w różnych sektorach. Niezależnie od tego, czy jesteś menedżerem ds. BHP, kierownikiem obiektu, czy też pracujesz w zespole bezpieczeństwa, odkryjesz, jak analityka bezpieczeństwa oparta na sztucznej inteligencji może zoptymalizować zarządzanie ryzykiem i zgodność z przepisami — przy jednoczesnym podniesieniu poziomu bezpieczeństwa w organizacji na zupełnie nowy poziom.

Rola wskaźników KPI w zarządzaniu BHP

Wskaźniki BHP stanowią fundament efektywnych strategii zarządzania ryzykiem. Te mierzalne wartości śledzą postępy w osiąganiu określonych celów i zazwyczaj są porównywane z takimi zmiennymi, jak:

  • Liczba pracowników (np. incydenty na 100 000 osób)
  • Liczba przepracowanych godzin (np. incydenty na jeden milion przepracowanych godzin)

Standaryzacja wskaźników KPI pozwala firmom porównywać wyniki w zakresie bezpieczeństwa pomiędzy różnymi jednostkami biznesowymi, a nawet w różnych organizacjach na przestrzeni czasu. Przykładem mogą być wskaźniki takie jak Total Recordable Incident Rate (TRIR) czy Lost Time Injury Rate (LTIR), służące za punkt odniesienia dla częstotliwości wypadków czy urazów. Niestety, te wskaźniki reaktywne wchodzą w grę zwykle dopiero po wystąpieniu incydentu.

Według wielu specjalistów ds. bezpieczeństwa najczęściej mierzonym wskaźnikiem bezpieczeństwa pozostają zarejestrowane wypadki i urazy. Choć ich gromadzenie jest stosunkowo proste, te dane pokazują problem dopiero wtedy, gdy już dojdzie do zdarzenia. Takie podejście reaktywne może prowadzić do skupienia się wyłącznie na „obniżaniu liczb”, zamiast na analizie przyczyn źródłowych. Natomiast wskaźniki proaktywne — mierzące kluczowe zachowania i potencjalne zagrożenia, zanim staną się realnymi incydentami — oferują perspektywę prawdziwej prewencji.

Integracja sztucznej inteligencji w celu tworzenia wskaźników proaktywnych

Nowoczesne technologie oparte na sztucznej inteligencji, takie jak platforma komputerowego rozpoznawania obrazu Surveily, dodają nowy wymiar do pomiaru KPI, m.in. poprzez:

  • Automatyzację zbierania danych: Analizę na żywo strumieni wideo w celu wychwytywania niebezpiecznych zachowań w czasie rzeczywistym.
  • Wykrywanie potencjalnych zagrożeń: Natychmiastowe wysyłanie alertów o zdarzeniach potencjalnie wypadkowych lub przypadkach nieprzestrzegania przepisów, co umożliwia szybką reakcję.
  • Analizę trendów w zachowaniu: Dostarczanie wniosków opartych na danych do proaktywnych szkoleń pracowników i zapobiegania zagrożeniom.

Przejście na wskaźniki proaktywne zmniejsza ryzyko zgadywania i wzmacnia zaangażowanie w inicjatywy na rzecz bezpieczeństwa.

Usprawnianie audytów i inspekcji dzięki komputerowej wizji

Z niedawnego badania wynika, że drugim najczęściej stosowanym wskaźnikiem BHP jest wynik audytów i inspekcji. Choć kluczowe, procesy te są często pracochłonne i sporadyczne — przeprowadzane raz lub dwa razy w roku. Problemem bywa fakt, że formalna inspekcja może nie uwzględniać bieżących, codziennych zagrożeń, co prowadzi do niespodziewanych odkryć między kolejnymi cyklami audytu.

Monitoring w czasie rzeczywistym

Systemy komputerowej wizji oparte na sztucznej inteligencji umożliwiają wprowadzanie codziennych, zautomatyzowanych „mikroinspekcji”:

  • Nadzór korytarzy i wyjść ewakuacyjnych: Sztuczna inteligencja może wykrywać, kiedy korytarze zostają zablokowane lub gdy drzwi ewakuacyjne pozostają otwarte.
  • Porównanie z danymi z inspekcji manualnych: Kiedy dochodzi do oficjalnego audytu, firmy mogą sprawdzić, czy dane z systemu Surveily są zbieżne z wnioskami z inspekcji manualnych.

Taka perspektywa w czasie rzeczywistym wykracza poza standardowe „odhaczanie” list kontrolnych. Zamiast czekać na coroczną inspekcję, aby odkryć poważny problem, zespoły ds. bezpieczeństwa mogą działać natychmiast po wykryciu anomalii przez system.

Transformacja raportowania zgodności

Ponieważ audyty mają wpływ na zgodność z przepisami takimi jak OSHA, ISO 45001 czy innymi krajowymi regulacjami BHP, zautomatyzowane raporty AI usprawniają sposób dokumentowania zgodności. Dane są:

  • Ciągłe: Brak „martwych” dni czy nieodnotowanych zdarzeń.
  • Obiektywne: W przeciwieństwie do inspekcji manualnych, system kamerowy zapewnia spójne kryteria generowania alertów.
  • Łatwe do przeszukiwania: Dane w czasie rzeczywistym można wyszukiwać według konkretnych przedziałów czasowych czy obszarów, co upraszcza audyty i potwierdza zachowanie należytej staranności.

Dzięki wprowadzeniu narzędzi wspieranych przez sztuczną inteligencję organizacja może osiągnąć silną synergię między corocznymi lub półrocznymi audytami a codziennym nadzorem nad bezpieczeństwem.

Wykorzystanie raportowania zdarzeń potencjalnie wypadkowych (near misses) w celu predykcji

Tradycyjne raportowanie near missów opiera się na indywidualnej czujności. Pracownicy muszą zauważyć i udokumentować potencjalne zagrożenia — co często prowadzi do zaniżonej liczby zgłoszeń. Na przykład powtarzające się zdarzenia potencjalnie wypadkowe w tym samym obszarze mogą pozostać niezauważone, jeśli pracownicy się do nich przyzwyczają albo celowo nie zgłaszają.

Komputerowa wizja zmienia raportowanie near missów, oferując:

  • Obiektywną dokumentację: Kamery z AI stale skanują otoczenie w poszukiwaniu niebezpiecznych sytuacji, rejestrując materiał wideo nawet wtedy, gdy nikt nie złożył formalnego zgłoszenia.
  • Dane do analizy przyczyn źródłowych: Organizacje mogą odtworzyć nagranie, by ustalić, co było faktyczną przyczyną — np. nieodpowiednie oznakowanie czy ograniczenia w przepływie pracy — i zapobiec eskalacji tych sytuacji do prawdziwych wypadków.
  • Większe zaangażowanie pracowników: Systematyczne identyfikowanie near missów zachęca do proaktywnych postaw w zakresie bezpieczeństwa. Pracownicy widzą konkretne efekty w zapobieganiu zagrożeniom.

Dzięki temu near missy przestają być „prawie wypadkami”, a stają się kluczowymi wskaźnikami wyprzedzającymi (leading indicators), które ukierunkowują interwencje i szkolenia.

Pomiar zgodności z procedurami bezpiecznej pracy

Nawet najlepiej opracowane Procedury Bezpiecznej Pracy (SOP) nie przyniosą efektu, jeśli pracownicy nie będą się do nich stosować. Tradycyjny nadzór może opierać się na wyrywkowych kontrolach przeprowadzanych przez przełożonych, które niekiedy nie wychwytują nieregularnych lub zdarzających się poza godzinami pracy naruszeń.

Monitorowanie zgodności przy użyciu sztucznej inteligencji

Komputerowa wizja może:

  • Weryfikować użycie środków ochrony indywidualnej (PPE): Automatycznie wykrywać brak kamizelek odblaskowych, kasków czy innego wymaganego wyposażenia.
  • Potwierdzać prawidłowe etapy pracy: Integracja z systemami zarządzania zadaniami pozwala skanować kody QR lub cyfrowe listy kontrolne w celu potwierdzenia, że każde działanie zostało wykonane zgodnie z procedurą.
  • Generować alerty w przypadku odchyleń: Jeśli ktoś wejdzie do strefy zastrzeżonej lub pominie procedurę blokady maszyn (lockout/tagout), system może natychmiast powiadomić przełożonych.

Te wskaźniki wyprzedzające zapewniają bardziej przejrzysty obraz przestrzegania procedur, zanim dojdzie do wypadku. Dzięki skupieniu się na konsekwentnym przestrzeganiu zasad organizacja naturalnie zmniejsza ryzyko przyszłych incydentów.

Zwiększanie skuteczności szkoleń BHP

Wiele organizacji traktuje udział w szkoleniach jako kluczowy wskaźnik KPI. Chociaż jest to istotne, sama frekwencja nie mówi, jak dobrze omawiane treści są stosowane w praktyce. Przykładowo, pracownik może uczestniczyć w kursie dotyczącym bezpiecznej obsługi wózka widłowego, ale w dalszym ciągu poruszać się nim z nadmierną prędkością.

Informacja zwrotna w czasie rzeczywistym

Dzięki systemom opartym na sztucznej inteligencji:

  • Alerty o nadmiernym wychylaniu się: Technologia Surveily może na przykład śledzić, jak często pracownicy wychylają się poza bezpieczny zakres podczas pracy na wysokości.
  • Ocena po szkoleniu: Jeżeli wprowadzane są nowe moduły szkoleń, np. aby ograniczyć nadmierne wychylanie się czy niepełne stosowanie środków ochrony indywidualnej, system AI może zmierzyć, czy liczba tych ryzykownych zachowań rzeczywiście spada po szkoleniu.
  • Analiza specyficzna dla danej zmiany: Jeśli np. pewne uchybienia bezpieczeństwa częściej zdarzają się podczas nocnych zmian, zarządzający mogą sprawdzić, czy przyczyną są ograniczone zasoby kadrowe, niewystarczający odpoczynek czy kultura pracy.

Możliwość pomiaru „rzeczywistej zmiany w zachowaniu” zamiast „samej frekwencji na szkoleniu” prowadzi do bardziej ukierunkowanych i skutecznych strategii szkoleniowych.

Zastosowania branżowe

Niektóre sektory są z natury bardziej narażone na wypadki ze względu na charakter prowadzonej działalności. Na przykład według Australijskiego Urzędu Statystycznego w 2020 roku w rolnictwie, leśnictwie i rybołówstwie zanotowano 5 760 urazów na 100 000 pracowników, a wysokie wskaźniki zdarzeń odnotowano też w budownictwie czy przemyśle wytwórczym. Technologia komputerowego rozpoznawania obrazu — szczególnie monitorowanie w czasie rzeczywistym — może znacząco zmniejszyć te ryzyka.

  • Rolnictwo: Wykrywanie nieosłoniętych maszyn, kontrola stosowania okularów ochronnych, wykrywanie zagrożeń takich jak wchodzenie do silosów na zboże.
  • Budownictwo: Nadzór stref rusztowań wielopoziomowych pod kątem nieuprawnionego dostępu, sprawdzanie, czy pracownicy noszą zabezpieczenia przed upadkiem oraz prawidłowa obsługa dźwigów.
  • Przemysł wytwórczy: Identyfikacja bliskich kolizji z wózkami widłowymi, wykrywanie wycieków substancji chemicznych, egzekwowanie noszenia specjalistycznych środków ochronnych w obszarach o wysokim narażeniu.

Każda branża może dostosować kluczowe wskaźniki wyprzedzające do swoich typowych zagrożeń. Integracja ze sztuczną inteligencją automatyzuje gromadzenie danych i zapewnia nadzór w czasie rzeczywistym, efektywnie niwelując lukę między istniejącymi protokołami bezpieczeństwa a praktyką dnia codziennego.

Zakończenie

Tradycyjne wskaźniki BHP — takie jak zarejestrowane wypadki czy roczne wyniki audytów — stanowią cenny punkt odniesienia, ale często dostarczają informacji dopiero po fakcie. Z kolei rozwiązania wizyjne oparte na sztucznej inteligencji wnoszą do analizy wskaźniki proaktywne, wykrywając zagrożenia i niebezpieczne zachowania w czasie rzeczywistym. Tego rodzaju podejście znacząco zmniejsza liczbę incydentów i sprawia, że normy zgodności nie pozostają jedynie teorią, ale są stale utrzymywane w praktyce.

Dlaczego warto wybrać Surveily?

  • Monitorowanie w czasie rzeczywistym: Nasza technologia wizyjna zapewnia całodobowy nadzór nad wieloma obszarami, umożliwiając wykrywanie ryzykownych zdarzeń w momencie ich wystąpienia.
  • Zautomatyzowane sprawdzanie zgodności: Śledzimy wszystko — od użycia środków ochrony indywidualnej po przestrzeganie procedur bezpiecznej pracy — natychmiast identyfikując niezgodności.
  • Analizy oparte na danych: Poprzez koncentrację na zdarzeniach potencjalnie wypadkowych, przygotowanie do audytów i skuteczność szkoleń, Surveily przekształca wskaźniki reaktywne w predykcyjne.
  • Rozwiązania szyte na miarę: Niezależnie od tego, czy działasz w rolnictwie, budownictwie, czy przemyśle wytwórczym, sztuczna inteligencja Surveily oferuje funkcje dostosowane do wyzwań każdej z tych branż.

Wdrożenie opartej na sztucznej inteligencji wizji komputerowej nie tylko unowocześnia Twoje wskaźniki KPI, ale też fundamentalnie zmienia podejście do bezpieczeństwa w miejscu pracy. Zamiast reagować na incydenty, organizacje mogą prognozować i łagodzić ryzyko z wyprzedzeniem. Ta zmiana z podejścia reaktywnego na proaktywne kształtuje kulturę zapobiegania, wzmacnia zgodność z przepisami i ostatecznie chroni zarówno pracowników, jak i wyniki finansowe firmy.

Dlaczego czekać?

Zyskaj pełną widoczność  
ryzyk w całym zakładzie.

Dołącz do firm na całym świecie, które zaufały Surveily AI, by podnieść poziom bezpieczeństwa pracy i wzmocnić zespoły. Nasze rozwiązania oparte na sztucznej inteligencji proaktywnie chronią pracowników i usprawniają operacje.
Zobacz wideo